Τετάρτη, Μαΐου 31, 2023

ΟΙΚΟΣ _ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (Γ)

 Ο αγροτικός τομέας δεν έπαυσε ποτέ να επιτελεί την ιδιαίτερα σοβαρή αποστολή του, η οποία συνίσταται στον πορισμό των βασικών ειδών διατροφής του ανθρώπου, αλλά και πρώτων υλών που προορίζονται για περαιτέρω επεξεργασία. 

Η φθίνουσα, ωστόσο, προσαρμοστικότητα της ελληνικής γεωργίας, η οποία παρατηρείται τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια υποδηλώνει την ανεπαρκή αγροτική πολιτική που ασκήθηκε σε εθνικό επίπεδο.

 Γι’ αυτό το λόγο απαιτείται η χάραξη μιας στρατηγικής συνεκτικής εθνικής πολιτικής, η οποία ως κύριο μέλημα θα έχει την διαρθρωτική αλλαγή των θεσμικών αγροτικών δομών, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την ορθολογική διαχείριση των πόρων. Με αυτές τις προϋποθέσεις θα επιτευχθεί η κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική αναβάθμιση του

αγροτικού κόσμου, η οποία θα συντελέσει στο ξαναζωντάνεμα της ελληνικής υπαίθρου και θα οδηγήσει στην αειφόρο ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας.

Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι σήμερα ζούμε σε μια

ηθικοοικονομική κρίση, καθώς αποδομούνται βασικές πτυχές του κοινωνικού ιστού με αποτέλεσμα να επηρεάζεται το πολιτισμικό υπόβαθρο και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των μελών της κοινωνίας.

Η αρχαία ελληνική γραμματεία προσφέρει διάφορες προτάσεις που θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν διόδους για έξοδο από την κρίση. Ενδεικτικές, αλλά και ξεχωριστές είναι οι θέσεις του Ξενοφώντα. Στον «Οικονομικό» κάνει λόγο για διαίρεση της εργασίας ανάλογα με τις ικανότητες του καθενός, ώστε να υπάρχουν τα καλύτερα αποτελέσματα(II, 14-18). 

Επιπλέον, ο Ξενοφών διατυπώνει μια ενδιαφέρουσα άποψη για τον πλούτο, ιδιαίτερα χρήσιμη σήμερα, την εποχή της κρίσης, και αυτό γιατί θεωρεί πως ο πλούτος δεν περιορίζεται στα υλικά αγαθά. Πλούτος είναι οι πραγματικοί φίλοι(I, 14), επειδή ακριβώς συνδράμουν στην ευημερία του προσώπου.

Οι παραπάνω αντιλήψεις του Ξενοφώντα είναι βαθύτατα εξίσου ηθικές και οικονομικές και μας δείχνουν ένα μονοπάτι που σήμερα, λόγω της πίεσης και της σύγχυσης που έχει προκαλέσει η κρίση, τείνουμε να παραβλέπουμε. Αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο ως πρόσωπο και ως πολίτη, δηλαδή ως συνολική προσωπικότητα, και γι’ αυτό έχουν ισχύ ακόμα και σήμερα.

Όπως βλέπουμε, η συνεισφορά των αρχαίων Ελλήνων στην ανάπτυξη της οικονομικής σκέψης είναι αδιαμφισβήτητη. Ακόμη και σήμερα 61 μας εκπλήσσει η πρωτοπορία και η διορατικότητα της σκέψης των προγόνωνμας. 

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στο ότι η ενασχόληση των αρχαίων Ελλήνων με τα οικονομικά θέματα αποτέλεσε πρόδρομο της μικροοικονομικής, της μακροοικονομικής, της νομισματικής πολιτικής, καθώς και της οικονομικής επιστήμης γενικότερα.


ΟΙΚΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (Β)

 Η εφεύρεση του χρήματος

Ο άνθρωπος από τα πρώτα χρόνια της ζωής του στη προσπάθειά του να βελτιώσει τις βιοτικές του ανάγκες αναζήτησε τρόπους προκειμένου να διεκπεραιώσει τις εμπορικές του συναλλαγές. Αρχικά στις πρώιμες κοινωνίες όπου το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ζούσε από τη γεωργία, το εμπόριο ήταν περιορισμένο. Άλλωστε οι ανάγκες των ανθρώπων ήταν λιγοστές.

Οίκος - Οικονομία.... (Α)

 Ο όρος Οικονομικός προέρχεται από τα: οίκος και νέμω. Ο οίκος είναι μία έννοια που δημιουργήθηκε στην αρχαιότητα, και συγκεκριμένα κατά την ομηρική εποχή( 1.100 – 750 π. Χ.). Όπως διαπιστώνεται η έννοια αυτή είναι ευρύτερη από αυτή της οικογένειας. 

Ο οίκος δεν αποτελούσε απλώς μια ομάδα ατόμων που συνδέονταν με δεσμούς αίματος ή γάμου(πυρηνική οικογένεια), ούτε ένα σύνολο ατόμων που είχαν κοινή καταγωγή(το σύνολο των συγγενών – γένος), αλλά αποτελούσε μια μικρή ομάδα παραγωγής και κατανάλωσης αγαθών, η οποία αποτελούνταν από τα μέλη μιας οικογένειας και άλλα άτομα, είτε ελεύθερους είτε δούλους, που οικονομικά εξαρτιόνταν από την οικογένεια.